رقص؛ شادی است یا شیطانی
درباره "رقص" دو گونه احادیث داریم:
1. دسته ای از آنها به صورت عام، مربوط به نهی از هرگونه لهو و لعب و لغو است، که رقص هم از مصادیق آنها به شمار می رود، مانند حدیثی که از امیر المؤمنین علی(ع) نقل شده است که فرمود: «لَمْ یَعْقِلْ مَنْ وَلَهَ بِاللَّعْبِ وَ اسْتَهْتَرَ بِاللَّهْوِ وَ الطَّرَب»
حضرت فرمود؛ عاقل نیست کسی که در پی لعب باشد و با لهو و طرب و رقص خود را مشغول سازد.
2. دسته ای از روایات که صریحا از رقص نهی جدی کرده اند، مانند احادیثی که در زیر می آید:
«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) أَنْهَاکُمْ عَنِ الزَّفْنِ وَ الْمِزْمَارِ وَ عَنِ الْکُوبَاتِ وَ الْکَبَرَاتِ»
ازامام صادق (ع) نقل شده که شنیدم از پدرم امام باقر ع و او از پدرش امام سجادع و او از پدرش امام حسین ع و او از پدرش امام علی ع که پیامبر (ص) فرمود:
«عَنْ رَسُولِ اللَّهِ (ص)
أَنَّهُ نَهَى عَنِ الضَّرْبِ بِالدَّفِّ وَ الرَّقْصِ وَ عَنِ اللَّعْبِ کُلِّهِ وَ عَنْ حُضُورِهِ وَ عَنِ الِاسْتِمَاعِ إِلَیْه...»
از رسول خدا(ص) نقل شده که
نهی کرد از زدن با دف و رقصیدن و هر گونه لهو و لعب صدا دار یا بی صدا، و از حاضر شدن در چنین مجالسی و استماع آن...
بعضی نظرات مراجع تقلید در مورد رقص
در مورد رقص( رقص محلی و غیر محلی) که برخی از نظریات چنین است:
الف: رقص از مصادیق لهو است و سزاوار است مؤمن از لهو اجتناب کند
ب: فقط رقص زن برای شوهر و رقص مرد برای همسرش اشکال ندارد.
ج: احتیاط در عدم حضور در مجلس رقص است. چه مجلس زنانه باشد و چه مردانه باشد... رقص زن در حضور دیگر زنان حرام است و لو مردی حضور نداشته باشد و رقص مرد در کل حرام است.
د: رقص به هیچ نحو جایز نیست، مگر رقص زن برای شوهرش.
ه: آیت اللَّه بهجت و آیت اللَّه اراکی رقصیدن زن در مجالس زنان و حتی برای شوهر را هم جایز نمی‌دانند. رقص و غیبت هر دو حرام هستن و نمی توانیم بگوئیم غیبت در حضور شوهر اشکال ندارد پس رقص نیز چنین است انجام گناه است.
اما در مورد موسیقی و آهنگ های لهو و لعب نیز روایات مخصوصی وارد شده از جمله در کتاب وسایل الشیعه در «بَابُ تَحْرِیمِ سَمَاعِ الْغِنَاءِ وَ الْمَلَاهِی» این روایات
در مورد موسیقی باید بگوییم که آن بر دو قسم است: 1- موسیقى مطرب و مناسب با مجالس لهو و لعب و عیاشی که فرد را وادار به حرکات لغوی می کند و لو حرکت نکند ولی در درون او احساس خوشایند حرکت لغوی ایجاد نماید
2- موسیقى غیر مطرب و معمولى که انسان را به هیجان و حرکت دادن دستها و گردن وادار نمی‌کند.
قسم اول در قران وحدیث اکیداً حرام شده است.
قسم دوم را بعضی از علما بدون اشکال می دانند.
اما علّت تحریم موسیقى قسم اوّل واضح است، زیرا موسیقی‌های شهوت زا انسان را به لهو و لعب و عیّاشى و دور شدن از خداوند سوق می‌دهد که مخالف کمال انسان است و باعث تزلزل اعتقادات مذهبى می‌شود، از این رو از رسول گرامى اسلام(ص) نقل شده: «یَا عَلِیُّ ثَلَاثَةٌ یُقَسِّینَ الْقَلْبَ اسْتِمَاعُ اللَّهْوِ وَ طَلَبُ الصَّیْدِ وَ إِتْیَانُ بَابِ السُّلْطَانِ»
ای علی(ع)، شیطان با سه چیز قلب انسان را پر قساوت و پر از زنگارمی‌کند: شنیدن و گوش دادن به‌صداها و گفتارها و حرکات لهو، دنبال صید رفتن براى خوشگذرانی، به دربار شاهان رفت و آمد کردن.
«عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ اسْتِمَاعُ اللَّهْوِ وَ الْغِنَاءِ یُنْبِتُ النِّفَاقَ کَمَا یُنْبِتُ الْمَاءُ الزَّرْعَ»؛ امام صادق(ع) فرمودند گوش دادن به موسیقى و غنا نفاق ایجاد می کند.
«أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) یَقُولُ الْمُغَنِّیَةُ مَلْعُونَةٌ مَلْعُونٌ مَنْ أَکَلَ کَسْبَهَا....»
امام صادق(ع) فرمودند زن آوازه خوان و رقاص مورد لعن است . زنی که فرزندش را اموزش رقص دهد یا او را تشویق به رقص کند ملعون است و ملعون است کسی که با آنها رفت و آمد کند و از درآمد و غذای انها بخورد.
علاوه بر اینکه آیاتی از قرآن نیز دلالت بر حرمت رقص و غنا می کند از جمله:
«و من الناس من یشترى لهو الحدیث لیضلّ عن سبیل اللّه بغیر علم و یتخذها هزواً اولئک لهم عذاب مُهین»
؛ گروهى از مردم، خریدار حرکات و سخنان بیهوده اند، قرآن را به مسخره مى گیرند. بهره اینان، در جهنم عذابى است خوار کننده.
در روایات صحیح، این آیه بر رقص و موسیقی تطبیق شده و وعده آتش، بر آن ها داده است.
«والذین لایشهدون الزور و اذا مروا باللغو مروا کراماً»؛